Met vakantie gaan, buiten je geboorteplaats, was in mijn jeugd niet zo gewoon als nu.

Ging je later wel buiten de stad, dan was het weer heel gewoon dat je op de fiets de steden en dorpen bezocht.

Dat hield in dat je veel meer te zien kreeg.

Ook telde mee dat in de jaren vijftig alles nog zo anders was.

Zo fietsten wij een keer in de omgeving van Bunschoten en tot onze verbazing zagen wij niet alleen de vrouwen in klederdracht, maar ook de kinderen.

Natuurlijk heb ik gevraagd of ik op de foto mocht met de moeder en dat schattige kleine meisje met haar pop.

Zo je kunt zien, het is gelukt.

In het dagelijks leven zag je op Scheveningen geen kinderen meer in klederdracht.

Later had ik wel enige oudere vriendinnen, zoals Kniertje Taal en Sientje de Niet, die met hun twaalfde jaar Scheveningse dracht gingen dragen, compleet met hoofdijzer. Toen ik twaalf jaar was, zag je geen meisjes meer in klederdracht.

We hadden toen juist de Tweede wereldoorlog achter de rug.

Een nieuw tijdperk was aangebroken.

Het is het jaar 1936, drie jaar jong ben ik en sta tussen mijn grote broer en zus. Zij geven mij ieder een hand en ik kijk verbaasd naar de fotograaf. Zo te zien was mijn moeder schijnbaar bang dat ik mijn muts zou verliezen, want die zit stevig op mijn hoofd. Ik vind het kennelijk wel goed zo.

Overwegend had ik het naar mijn zin, aandacht genoeg van grote broer en zus, die na schooltijd met mij speelden. Terugblikkend besef ik wat een rijkdom het is zo’n broer en zus te bezitten.

Ik weet nog dat ik, toen ik langzamerhand groter werd, tegen mijn zus zei :  “Kijk, leuk hè; ik kom nu tot je schouder”, waarop zij antwoordde: “Misschien ben je over twee jaar wel net zo groot als ik nu.””.

Dat is uitgekomen.

Wat wel bleef. Zij beiden hebben wel altijd de neiging gehouden toch een beetje de oudere te blijven spelen.

In feite had ik niet alleen een vader en moeder, maar ook een mini-vader en -moeder.

Daar ben ik hen nog altijd dankbaar voor.

Op de foto is een deel van de Groot Hertoginnelaan te zien van even voor de Tweede wereldoorlog.

Naast het huis met de erker woonde de familie van Schaick Avelingh, kennissen van mijn ouders.

Als klein meisje heb ik dus dit deftige rustige deel gekend.

Ik mocht wel eens mee met mijn vader om het hondje Tommy, die een paar dagen bij ons had gelogeerd, terug te brengen.

Wanneer ik nu de foto bekijk valt het op wat een andere  wereld het is.

Kijk, vooraan staat de kruidenier voor zijn kar; hij moet misschien een bestelling afleveren van hooguit een paar gulden, want dat was nog gewoon in die tijd. Elk dubbeltje dat verdiend kon worden was de moeite waard. Vlak naast de lantaarnpaal fietst een man en voor hem een man met een wit jasje, kenmerkend voor een slagersknecht, op een transportfiets met een grote rieten mand voorop.

Daar voor een man op de fiets en dan zie je daar onbemand een broodkar staan. Dat kon toentertijd nog, de bakker is het brood natuurlijk gaan afleveren. Soms kreeg hij te horen: “Bakker, vandaag niet nodig.”

We zien nog een man met transportfiets en in de verte twee mannen, ook op de fiets.

Vrouwen fietsten ook wel, maar het manvolk was in de meerderheid in het straatbeeld.

Vrouwen deden meestal thuis het huishouden.

Wij waren gewend aan de geluiden van de zee en zodra we de buitendeur opende hoorde je haar niet alleen, maar zag je ook de kabbelende golfjes of bij stormweer de schuimkoppen.
Maar op 23 januari 1963 was de zee stil.
Wat was er aan de hand?
Dit hadden wij nog niet meegemaakt.
De zee was bevroren en je kon er op lopen; het was ons vreemd te moede.
Heel naar….een zee, die zwijgt, geen getij, geen zwerm meeuwen, die achter de vissersscheepjes gingen, niets van dat al.
Wel trok het veel dagjesmensen, die getuige wilden zijn van dit natuurfenomeen.
Nog niet ieder liep met een fototoestel, zoals nu jan en alleman met een camera op zak loopt, maar er werden foto’s gemaakt, zoals door ons zelf.
Wat heel byzonder was?
De enorme ijswallen, soms wel twee meter hoog.
Wat een gewaarwording en dat op Scheveningen.
Achteraf blijkt de winter van 1963 de koudste van de vorige eeuw te zijn geweest en tevens de meest indrukwekkende wat het natuurgebeuren betreft.
Een voordeel met het klimmen der jaren is dat je kunt verhalen over echte ouderwetse winters.
Ook mooie lange zomers bestonden er vroeger veel meer.
Het kan zijn dat ik het verleden idealiseer, maar het bewijs van de bevroren zee zijn bijgaande zelf met een Kodak-boxje gemaakte foto’s.
Immetje.

Jaren hebben wij gewoond bij de lus van lijn 11, de Zeeruststraat.
De huizen zijn in de ronding van de lus voor de oorlog gebouwd en tot op heden is het bijna nog net zo als op de foto.
Alleen op de hoek richting de boulevard is hotel Esplanada verdwenen en daar is een groot flatgebouw verrezen (Bella Mare).
De toren van de Oude Kerk in de Keizerstraat steekt parmantig boven de daken uit, precies boven ons huis.
Destijds bestond er nog niet de mogelijkheid een afzonderlijk afgesplitst appartement te kopen, dus hadden wij de twee bovenste etages verhuurd en zelf bewoonden wij de parterrewoning met souterrain en achteruitgang naar de Keizerstraat.
Een keukenklok had ik niet nodig, want vanuit de keuken keek ik prachtig op de klok van de kerktoren, die zo duidelijk de minuten aangaf dat ik met gemak, zonder kookwekkertje, de eieren zacht of hard kon koken.
Op de foto, genomen na een licht sneeuwbuitje, is te zien dat er in die tijd nog helemaal geen parkeerproblemen waren; nog practisch autovrij.
Het was er prettig wonen met ‘s avonds nog de slagen van de vuurtoren in de huiskamer, zo’n vertrouwd beeld voor ons Scheveningers en die heerlijke zilte geur en het zachte ruisen van de zee, die altijd anders was om te zien, met zijn scheepjes aan de horizon en dichtbij de garnalenvissers.
Romantisch wanneer je aan een blauw-zwarte hemel de sterren zag fonkelen, of de hemel parelmoer gekleurd, na een zonsondergang.
Dikwijls konden wij genieten van achter het raam of voor de buitendeur een praatje maken met de buren, waar toen nog volop tijd en ruimte voor was.
Wordt vervolgd Immetje.

Deze familie poseerde negentig jaar geleden en deze foto is in mijn bezit gekomen uit mijn moeders verzameling.
Waarom juist deze foto?
Omdat ik ben vernoemd naar de vrouw,die hier zo lief met haar handen op haar rug staat en ik moet eerlijk toegeven, ik had het niet beter kunnen treffen.
Tante Emma was een schat en woonde met haar man en kinderen in Barendrecht in een romantisch boerenhuis met een heerlijke grote tuin, waarin appels, peren,pruimen en allerlei bessen in overvloed groeiden.
Zowel de in bloei staande vruchtbomen als wanneer de rijpe vruchten aan de takken hingen, dat alles heb ik jaren meegemaakt omdat ik alle vakanties in Barendrecht vertoefde.
Ga maar na, Pasen, Pinksteren en in augustus de grote vakantie, zelfs in de kerstvakantie.
Ik had daar een eigen kamertje, heel knus ingericht en omdat ik daar zo vaak was had ik behalve mijn nichtje ook vriendinnetjes, die echt op een boerderij woonden, zo gezegd boerendochters.
Als kind van een vissersdorp vond ik dat heel interessant en ik voelde mij op dat boerendorp ook thuis.
Op de foto naast tante Emma staat Oom Kees met de Benjamin op zijn arm, die helaas in de tweede wereldoorlog (hij was bij de Marine) in de Javazee om het leven is gekomen.
De zoon Kees, die trots op het paard zit, is later accountant geworden en met één van de dochters van het lachende meisje met die enorme strik boven op haar hoofd ben ik al jaren dik bevriend.
Immetje

Achter op de foto staat vermeld: boottochtje Rotterdam 22 juli 1947, dat is heel wat jaartjes geleden.
Ik zit links op de foto onderste rij en zo te zien snoepen we verstandig, want we zitten alle vier met een afgehapte appel in ons hand en die hap appel zit achter onze wangen.
Echt een leeftijd om nog niet ijdel te zijn.
Het belangrijkste was op de foto gaan als aandenken aan zo’n dag Rotterdam; dat was in 1947 toch nog bijzonder, zeker voor die brave meisjes, die we toen waren.
Een paar, waaronder ik zelf, hadden nog vlechten.
We waren niet zo maar op stap.
Nee, we waren met Ds. Talsma, waar wij op de catechisatie zaten een dag uit en ik moet zeggen, we hebben volop pret gehad.
Natuurlijk naar Blijdorp, ook een belevenis en toen de boottocht.
Het weer werkte die dag mee en de anders zo ingetogen Ds.Talsma was die dag onderhoudend en heel gul. Zijn vrouw trakteerde op koek en limonade en ‘s middags een sorbet van fruit en ijs, dat had je in die jaren zo vlak na de oorlog nog niet vaak meegemaakt, zo’n groot glas vol met heerlijkheden.
Wanneer ik deze foto onder ogen krijg, denk ik dus met veel plezier terug aan die dag, nu al weer twee en zestig jaar geleden.
Immetje

Net als zovelen hebben ook wij vakantiereizen gemaakt met een reisgezelschap, gezamenlijk zittend in een comfortabele touringcar met alles erop en eraan.
Wanneer het buiten koud was, was het binnen in de bus heerlijk warm en aan het barretje, wanneer je wilde, koffie, thee of chocolademelk en zelfs soep.
Een snikhete dag? In de bus met airconditioning was uit het vriesvak frisdrank of naar believe een ijsje verkrijgbaar.
Heerlijk verende zitplaatsen met rugleuningen, die uitnodigden om na een vermoeiende excursie even een tukje te doen en scheen de zon te fel, nou dan de gordijntjes voor de raampjes en maar even niet naar buiten kijken, maar luisteren naar de reisleider, die via de microfoon allerlei wetenswaardigheden vertelde over de streek, waarin wij ons op dat moment bevonden.
Eén en al luxe en wij mensen van deze tijd vinden dat heel gewoon en verweren ons met…..ach, wij betalen er immers voor….!
Vergelijk dat nu eens met de vroegere generaties en dan zelfs met diegenen, die bevoorrecht waren zoals onder anderen artsen.
Dit weet ik omdat de twee mensen op de foto, achterin de bus, vrienden van mijn ouders waren en die zaten, wanneer je de foto goed bekijkt nu niet zo geriefelijk.
Wel luchtig, maar als het plotseling ging regenen dan moest pijlsnel de overkapping van achterin de bus dienst doen.
De chauffeur staat heel trots bij zijn bus met al die deftige mensen.
Hij mag dat ook zijn want vergeet niet, dit speelt zich af anno 1928 en toen was een busreis vanuit Nederland naar de Alpen iets unieks.
Immetje

Wat is er nu zo bijzonder aan deze foto?
Eigenlijk niets, ware het niet dat er een verhaal(tje) aan vast zit.
Deze foto is gemaakt begin vijftiger jaren van de vorige eeuw, toen het televisietoestel nog in de meeste huiskamers ontbrak en de mensen, zowel in de stad als op het platte land, nog gewend waren zes dagen per week voor niet al te groot loon hard te werken.
Tijd om met vakantie te gaan was voor een groot deel van de bevolking niet weggelegd, hooguit één week en dan nog in eigen land.
Maar dat had toch wel zo zijn bekoring.
Ik was toentertijd te logeren in een boerendorp in Overijssel en bezocht daar de weekmarkt, die oergezellig was met bijna allemaal boeren en boerinnen.
De mannen meestal nog op klompen en een grijze pet op, zoals je bij ons op Scheveningen ook zag.en wat zag je nog meer dat aan Scheveningen deed denken?
Een prachtige vistent met nieuwe haring, die gretig aftrek vond.
Alleen verorberde men, volgens mij, de haring niet op de juiste manier, want zij aten de haring in stukjes.
Ik heb toen verteld hoe wij de haring naar binnen werkte, waarop mij werd gevraagd dit voor te doen terwijl men daar een foto van wilde maken.
Heel graag poseerde ik met een haring, welke ik ook nog cadeau kreeg.
Al met al een leuke belevenis, nu bijna zestig jaar geleden.
Immetje.

Zodra het voorjaar zijn intrede doet en de eerste lentebloempjes buiten in bos en veld al zichtbaar zijn, dan duurt het niet lang of bij ons worden de bloembakken gevuld met allerhande kleuren viooltjes.
Elk voorjaar opnieuw blijven de fluweelachtige bloemen met hun prachtige tinten mij bekoren en maak ik in de lente een tafelstuk van viooltjes en de eerste bloeiende takjes, welke ik dan ga rangschikken in verschillende vaasjes van gekleurd glas.
Ik zet deze op een platte schaal en daarom heen leg ik mooie steentjes en schelpen.
Dit geeft vaak nog meer voldoening dan een boeket kant en klaar gekocht in een bloemenwinkel.
Mijn echtgenoot ( “die van mijn” in m’n praatjes) heeft van zo’n tafelstukje een foto gemaakt.
Om de bloeiende takjes goed uit te laten komen heeft hij het geheel – voor de achtergrond – op een leren leunstoel gezet, terwijl hij zei: “Misschien is zelfwerkzaamheid een goed idee in deze crisistijd”……..
Hij heeft gelijk want dergelijke stukjes kun je van allerlei bloemen en takjes het gehele jaar door maken.
Dit keer is het dus niet zo zeer Immetje vertelt, maar……Immetje geeft les.
Volgende keer vertel ik weer iets over vroeger.
Immetje.